اما امروزه نیز سفرنامهها یکی از مهمترین اسناد برای مطالعه تاریخ اجتماعی به شمار میرود. سفرنامهها معمولا حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی درباره جزئیات زندگی جوامع، نکات تاریخی، اطلاعات اقتصادی، وضعیت بهداشتی، انواع غذا برای مسافرت و … است و هر چقدر دقت نویسنده در ثبت کردن جزئیات و تحلیل وقایع بیشتر باشد، اطلاعات بیشتر و با ارزشتری به ما ارائه میدهد.
سفرنامههای ونیزیان در ایران، ۶ سفرنامه را شامل میشود که پنج سفرنامه، توسط پنج تن از سفیران ونیزی و یک سفرنامه، توسط بازرگانی گمنام ونیزی به رشته تحریر درآمده است. هریک از سفرا در طی اقامت خود در ایران، به سیر و سیاحت در شهرهای مختلف پرداختند و گزارشهای ارزشمندی از اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران گردآوری کردند.
سفرنامه کنتارینی به وصف اماکن و اشخاص خلاصه میشود. ذکر صفات اشخاص، معرفی اماکن جغرافیایی، عادات و آداب و رسوم مردم هر ناحیه، مهمترین بخشهای این سفرنامه به حساب میآید.
عبدالرزاق سمرقندی (۸۱۶-۸۸۷ ق.) در دوران پادشاهی شاهرخ به سفارت و دربار سلطان بیجانگر از بنادر هند منصوب شد و سه سال از زندگی خود را در این سفر سپری کرد.
خاقانی، شاعر بلندپایه از شمار سیاحان قرن ششم هجری است که بر سر راه خود به مکه، عراق عجم و عراق عرب را سیاحت کرد و حاصل مشاهدات خود را در مثنوی گرانبهای «تحفةالعراقین» جاودانه ساخت.
یا تعداد و نیز اندکی زرتشتیان وحشتزده و تحقیر شده، در نقاط دورافتادهی یزد و کرمان.»
در میان کهنترین و مشهورترین آثار این حوزه، کتاب «آناباسیس» اثر گزنفون، بهعنوان قدیمیترین سفرنامهای شناخته میشود که دربارهی ایران به رشتهی تحریر درآمده است. «سفرنامهی مارکوپولو» نیز از مشهورترین سفرنامههای اروپایی محسوب میشود که از دوران قرون وسطی به یادگار مانده است.
خواندن سفرنامهها فواید زیادی دارد. اول، دانش جغرافیایی و فرهنگی را افزایش میدهد – مثلاً از طریق سفرنامه ناصر خسرو، میتوانید بدون ترک خانه، مصر باستان را تصور کنید. دوم، الهامبخش است؛ آمار نشان میدهد که ۶۰% خوانندگان سفرنامه، پس از خواندن، سفری واقعی برنامهریزی میکنند (بر اساس نظرسنجیهای گردشگری ایران).
پس از او سفرنامهها باید مارکوپولو را نام برد که بخشهای نسبتا زیادی از سفرنامهاش درباره ایران است. از سیاحان معروف عصر تیموری روی گونزالس دو کلاویخو،[۴] فرستاده هانری سوم است که در ۷۰۶ق. به سمت دربار تیمور حرکت و سفرنامه دقیقی تهیه کرد. جوزافا باربارو[۵] در اواخر قرن نهم از سوی دولت و نیز به ایران اعزام شد. وی در سفرنامه خود درباره شهرها، جشنها و بازیهای ایرانی سخن گفته است.
«سفرنامهی ناصر خسرو» با تصحیح و ویرایش جعفر مدرس صادقی را نشر مرکز منتشر کرده است.
در اصطلاح این محل به آن وسبو گفته میشود. گذران مردم آنجا از باغداری خرما و مرکبات است. نام خرماها: کبکاب، شاهانی، چپ چپ، هلیالتی، خاسوی، قندی، مکتب، گنتهار و بریهی…
برای آشنایی با بهترین سفرنامه های ایرانی، ابتدا علاقهمندیهای خود را مشخص کنید: اگر تاریخی دوست دارید، به کلاسیکها بروید؛ اگر مدرن و طنزآمیز، آثار ضابطیان را امتحان کنید. نکات:
اهمیت: یکی از معدود سفرنامههای نوشتهشده توسط زنان در آن عصر، که نگاهی منحصربهفرد به جامعه ارائه میدهد.
لینک دانلود کتاب ها، در صورت درخواست كارگروه تعيين گردشگری داخلی مصاديق رستورانها و کافهها محتواي مجرمانه حذف خواهد شد.